Với xu hướng toàn cầu hóa của thế giới, khái niệm công dân toàn cầu không còn xa lạ với phụ huynh học sinh Việt Nam dạo gần đây. Giáo dục để con trở thành công dân mang tính toàn cầu không chỉ là xu thế của xã hội và trách nhiệm giảng dạy của nhà trường mà còn là mong muốn của các bậc cha mẹ.
QTeens xin gửi đến bài viết dưới đây để giúp cha mẹ và con trẻ hiểu rõ thêm về khái niệm công dân toàn cầu.
Công dân toàn cầu – Global citizen là gì?
Khái niệm Global Citizen được giải thích khác nhau tùy thuộc vào kinh nghiệm sống và kiến thức của mỗi người.
Theo ông Ronald Israel – người sáng lập tổ chức The Global Citizens’ Initiative, “Công dân toàn cầu là người coi bản thân là một phần của cộng đồng thế giới đang lớn dần và hành động của người đó đóng góp vào việc xây dựng các giá trị và thông lệ của cộng đồng này”.
Cụ thể hơn, đó là những người sống và làm việc ở nhiều đất nước; có kiến thức về nền văn hóa, xã hội ở đó và kỹ năng để thích nghi nhanh và phát triển ở các môi trường khác nhau. Từ đó áp dụng các kinh nghiệm sống tích lũy được trong quá trình toàn cầu hóa vào việc giải quyết các vấn đề khó khăn và đem lại nhiều giá trị tốt đẹp cho thế giới.
Vai trò của công dân toàn cầu là gì?
Để biết được vai trò của các công dân thế kỷ 21, trước tiên, chúng ta hãy nhìn vào những cơ hội mà các công dân toàn cầu tương lai được trao trong quá trình rèn luyện, phát triển bản thân.
Các em được tạo cơ hội rèn luyện và trau dồi kỹ năng ngoại ngữ; được chạm tay vào kho tàng tri thức của thế giới và nâng cao các kỹ năng thiết yếu để hòa nhập và phát triển trong môi trường đa quốc gia. Những lợi ích này không chỉ giúp các em có góc nhìn đa chiều đối với các sự kiện xảy ra trên thế giới, biết cách áp dụng lý thuyết đã học vào thực tế mà còn nâng cao trách nhiệm, khả năng tạo ra giá trị và ích lợi cho cộng đồng.
Nếu như cơ hội học tập và phát triển của một công dân toàn cầu là rất nhiều, thì các cơ hội đó cũng đi cùng với nhiều trách nhiệm. Có thể nói, trách nhiệm của họ chính là xây dựng và phát triển xã hội, văn hóa của thế giới ngày càng tốt đẹp hơn. Đó cũng là vai trò quan trọng nhất của các global citizen. Các trách nhiệm đó bao gồm:
Trách nhiệm tạo kết nối và xây dựng mối quan hệ với mọi người
Một công dân toàn cầu cần tạo mối quan hệ với các bạn bè ở các quốc gia, lãnh thổ và nền văn hóa khác. Điều này nhằm giúp họ hiểu hơn với văn hóa, xã hội của nước khác hoặc mở rộng kiến thức và góc nhìn của mình nhờ trao đổi, thảo luận về các vấn đề toàn cầu.
Một trong những dẫn chứng về công dân toàn cầu là nghệ sĩ piano người Việt Nam đầu tiên đoạt giải nhất cuộc thi piano quốc tế Chopin, Đặng Thái Sơn đã biểu diễn trên khắp thế giới và giảng dạy tại nhiều nhạc viện danh tiếng. Ông đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối và phát triển cộng đồng âm nhạc cổ điển toàn cầu.
Hay nhà toán học nổi tiếng, Giáo sư Ngô Bảo Châu đã giành giải thưởng Fields, một trong những giải thưởng danh giá nhất trong toán học. Ông hiện là giáo sư tại Đại học Chicago và thường xuyên tham gia các hội thảo và nghiên cứu quốc tế, góp phần vào cộng đồng toán học toàn cầu.
Trách nhiệm tìm hiểu các vấn đề toàn cầu
Công dân toàn cầu nên tìm hiểu về các vấn đề của toàn thế giới như ô nhiễm môi trường, chiến tranh, nạn đói, dịch bệnh,… để hiểu được tác động của chúng lên cuộc sống hằng ngày của mọi người và của chính họ. Nhờ đó, họ có thể đưa ra các biện pháp ngăn chặn và giảm bớt khó khăn do các vấn đề trên gây ra.
Một trong những ví dụ tiêu biểu về công dân toàn cầu là Malala Yousafzai, nhà hoạt động vì quyền giáo dục của trẻ em và người nhận giải Nobel Hòa bình. Sinh ra tại Pakistan, Malala đã đấu tranh không mệt mỏi để đảm bảo rằng tất cả trẻ em gái đều có quyền được học tập, bất chấp các mối đe dọa và nguy hiểm. Tầm ảnh hưởng của cô không chỉ giới hạn ở quốc gia mình mà còn lan rộng trên toàn cầu, nơi cô trở thành biểu tượng của sự dũng cảm và quyết tâm.
Trách nhiệm tôn trọng sự đa dạng văn hóa và các quan điểm khác biệt
Nhờ được sống trong môi trường đa quốc gia, các công dân sẽ được chứng kiến các phong tục, tập quán và thói quen của người bản địa; thấy được sự độc đáo của các nền văn hóa khác nhau. Từ đó, họ duy trì được sự tôn trọng cho các nền văn hóa đa dạng và biết được rằng, sẽ có nhiều khác biệt, mâu thuẫn, bất đồng trong quan điểm, ý kiến của mọi người. Hiểu được văn hóa và sự khác biệt chính là một trong những cách rất hữu hiệu để tìm ra giải pháp chung, đúng đắn cho các vấn đề toàn cầu.
Một trong những tấm gương tiêu biểu của công dân toàn cầu là Nelson Mandela. Ông không chỉ là một nhà hoạt động nhân quyền và là người đứng đầu cuộc đấu tranh chống phân biệt chủng tộc ở Nam Phi, mà còn trở thành biểu tượng cho sự đấu tranh vì công lý và hòa bình trên toàn thế giới. Nelson Mandela đã vượt qua biên giới quốc gia, góp phần tạo ra sự thay đổi không chỉ ở Nam Phi mà còn ảnh hưởng tới nhiều quốc gia khác trong phong trào đòi quyền con người.
Cách để trở thành công dân toàn cầu
Như QTeens đề cập ở phần trên, để trở thành một công dân toàn cầu, học sinh cần đạt được rất nhiều yếu tố, bao gồm: ngôn ngữ toàn cầu – tiếng Anh, kiến thức về văn hóa, xã hội của các đất nước khác và kỹ năng làm việc, học tập thế kỷ mới.
Học tập NGÔN NGỮ toàn cầu – tiếng Anh
Việc học tiếng Anh không còn xa lạ với các em học sinh ở Việt Nam. Nhưng để trở thành công dân toàn cầu, hãy luôn nắm chắc kiến thức cơ bản và biết cách vận dụng tiếng Anh vào trong cuộc sống.
Sử dụng thành thạo bốn kỹ năng cơ bản của tiếng Anh: Nghe – Nói – Đọc – Viết, các em mới có thể đọc hiểu được tài liệu, kiến thức của thế giới và trò chuyện, kết nối với bạn bè năm châu, hơn hết là có thể hòa nhập tốt hơn khi ở môi trường quốc tế.
Xem chi tiết: Yếu tố để trở thành công dân toàn cầu – Ngoại ngữ.
Nắm bắt KIẾN THỨC quốc tế
Một công dân toàn cầu luôn cần học tập và tiếp thu kiến thức về cuộc sống, văn hóa và xã hội. Các kiến thức này không chỉ là tri thức ghi trong sách vở mà còn được tích lũy thông qua trải nghiệm sống ở nhiều vùng đất trên thế giới. Để đạt tới đỉnh cao tri thức, học sinh phải vừa chú trọng vào việc tự học, tự mày mò kiến thức trong sách, báo hay mạng Internet, vừa đầu tư vào thực hành, trải nghiệm cuộc sống để có kinh nghiệm thực tế, biết cách áp dụng lý thuyết cho đời thực.
Bên cạnh đó, trí tuệ cảm xúc cũng đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình trở thành công dân toàn cầu. Các khả năng như điều chỉnh cảm xúc, đồng cảm, truyền cảm hứng và động lực luôn là thiết yếu đối với một người tiếp xúc và sống trong môi trường đa sắc tộc, đa văn hóa.
Xem chi tiết: Yếu tố để trở thành công dân toàn cầu – Kiến thức quốc tế.
Đạt được KỸ NĂNG thế kỷ mới
Các em học sinh cần các kỹ năng hội nhập để trở thành công dân toàn cầu bên cạnh việc học tập. Các bộ kỹ năng này có thể thay đổi tư duy và thói quen học tập một cách tích cực và thường được hình thành thông qua thực hành và vận dụng kiến thức. Nhờ đó, trẻ không chỉ biết áp dụng lý thuyết mình đã học vào thực tế mà còn rất chủ động, năng nổ tiếp cận và nắm bắt kiến thức cho bản thân.
Xem chi tiết: Yếu tố để trở thành công dân toàn cầu – Kỹ năng thế kỷ mới.
Chương trình công dân toàn cầu tại QTeens
Chương trình công dân toàn cầu tại QTeens là một chương trình giáo dục toàn diện dành cho học sinh từ 11 đến 16 tuổi. Chương trình được thiết kế bởi Ban giáo sư Úc, nhằm giúp học sinh Việt Nam có cơ hội phát triển các kỹ năng và kiến thức cần thiết để trở thành những công dân toàn cầu, có thể sống, học tập và làm việc hiệu quả trong môi trường toàn cầu.
Chương trình được xây dựng dựa trên 3 trụ cột chính:
Ngôn ngữ toàn cầu: Tiếng Anh là ngôn ngữ toàn cầu, được sử dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Do đó, việc thành thạo tiếng Anh là một trong những điều kiện tiên quyết để trở thành một công dân toàn cầu. Chương trình chú trọng phát triển các kỹ năng tiếng Anh toàn diện cho học sinh, bao gồm: nghe, nói, đọc, viết, ngữ pháp, từ vựng, và kỹ năng giao tiếp trong các tình huống thực tế.
Kiến thức quốc tế: Học sinh cần có kiến thức về các vấn đề toàn cầu, bao gồm: chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa, lịch sử, khoa học, công nghệ,… Chương trình cung cấp cho học sinh kiến thức về các vấn đề toàn cầu một cách toàn diện và cập nhật, giúp học sinh hiểu rõ về thế giới xung quanh và có khả năng thích ứng với những thay đổi của thế giới.
Kỹ năng hội nhập thế kỷ mới: Kỹ năng hội nhập thế kỷ mới là những kỹ năng cần thiết để học sinh có thể thành công trong môi trường toàn cầu, bao gồm: tư duy phản biện, sáng tạo, hợp tác, giao tiếp, giải quyết vấn đề,… . Chương trình chú trọng phát triển các kỹ năng hội nhập thế kỷ mới cho học sinh thông qua các hoạt động học tập đa dạng, thực tế và tương tác.
Chương trình được giảng dạy bởi đội ngũ giáo viên bản ngữ và giáo viên Việt Nam có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm. Chương trình được áp dụng phương pháp học tập tích cực, chú trọng phát triển năng lực tự học và tư duy của học sinh.
Chương trình công dân toàn cầu tại QTeens mang đến cho học sinh những lợi ích sau:
- Phát triển khả năng tiếng Anh toàn diện, giúp học sinh tự tin giao tiếp trong môi trường quốc tế.
- Có kiến thức toàn cầu, giúp học sinh hiểu rõ về thế giới xung quanh và có khả năng thích ứng với những thay đổi của thế giới.
- Phát triển các kỹ năng hội nhập thế kỷ mới, giúp học sinh thành công trong môi trường toàn cầu.
Chương trình công dân toàn cầu tại QTeens là một lựa chọn phù hợp cho những học sinh mong muốn trở thành những công dân toàn cầu, có thể sống, học tập và làm việc hiệu quả trong môi trường quốc tế.
Tổng kết
QTeens với chương trình kiến tạo công dân toàn cầu luôn mong rằng có thể đồng hành cùng cha mẹ và con để hỗ trợ con có đầy đủ yếu tố tiếng Anh, kiến thức và kỹ năng để gặt hái nhiều thành công trong tương lai.
Ba mẹ muốn con mình trở thành một công dân toàn cầu? Hãy cho con tham gia chương trình công dân toàn cầu tại QTeens. Chương trình sẽ giúp con phát triển các kỹ năng và kiến thức cần thiết để thành công trong môi trường toàn cầu và hội nhập với Thế giới.
